PISA matematik bölümünde öğrencilerde, gerçek bağlamda verdiği bir sorunu matematiksel sorun olarak kurgulama, matematiksel bilgi, prosedür ve muhakeme ile matematiksel bir sorunu çözme, elde edilen bir sonucun gerçek hayata uygunluğuna karar verme, matematiksel neticeleri yorumlama ve değerlendirme gibi asli yeterlikleri ölçmektedir.
Yine matematik bölümünde sorular amacıyla zorluk derecesine göre, “1. seviye altı-Düzey 6” arasında 7 yeterlik seviyesi belirlenmiştir. En kolay suallere dahi yanıt veremeyen öğrenciler 1. seviye altı grubunda değerlendirilirken, en komplike ve zor olan soruları yapabilen öğrenciler 6. seviyede değerlendirilmektedir.
5. ve 6. seviyede yer alan toplam öğrenci yüzdesi Çin (Şanghay)’da %55.4, Türkiye’de ise %5.9’dur. OECD ortalaması ise %12.6’dır. 1. seviye altı ve 1. seviyede yer alan toplam öğrenci yüzdesi Çin (Şanghay)’da %3.7, Türkiye’de ise %42’dir. OECD ortalaması ise %23’tür.
Ülkemizde en çok yoğunluk 1. ve 2. seviye orantısındadir (%52). OECD ortalamasında en çok yoğunluk 2. ve 3. seviye orantısındadir (%46.2). Bu neticelere göre ülkemizde 15 yaş grubu öğrencilerinin fazlasınluğunun matematik bilgi ve yetenek tarafından en asli yeterlik orantısında olduğu görülmektedir. En üst seviye olarak adlandırılan 5. ve 6. seviyeye öğrencilerimizin yalnızca %5.9’u ulaşabilmiştir. (6. seviyeye ise yalnızca %1.2’si ulaşabilmiştir.)
Görüldüğü üzere matematik bölümünde öğrencilerimizin hali uluslararası ölçekte hiç iç açıcı değildir. OECD ülkeleri arasında sonuncu sırada yer almaktayız. Matematik bilgi ve yetenek tarafından öğrencilerimizin yarısından fazlası asli seviyesi aşamamaktadır. 2012 PISA programından elde ettiğimiz bu bilgiler ışığında eğitim sistemimizi, öğretim programlarımızı gözden geçirmeliyiz. Bu ve buna benzer uluslararası incelemelerde daha yukarıya sıralarda yer almamız amacıyla baş yormalı ve projeler üretmeliyiz. Mesela 2021 ya da 2024 PISA programı amacıyla her alanda ilk 15 ülke ortamında yer alma şeklinde bir amaç konulup bu tarafta eğitim ve öğretim programımızda reform yapabiliriz diye düşünüyorum.
2012 PISA programında en çok ilgi çeken bilgilerden biri de Asya ülkelerinin göstermiş oldukları performanstır. Matematik bölümünde ilk 7’de sırayla Çin (Şanghay), Singapur, Çin (Hong Kong), Çin (Tayvan), Kore, Çin (Makau), Japonya yer almaktadır. Bütün bu ülkelerin son 30 sene ortamında eğitim politikalarında köklü reformlar yaptıklarını biliyoruz. Ülkemiz de eğitim noktasında bu sıçramayı ve performansı gösterebilecek bir potansiyele sahiptir. Son 10 senede ülke olarak ekonomide göstermiş olduğumuz performansı eğitim bölümünde da göstermeliyiz. Bu konuda başta hükümete, bakanlığa, sivil toplum kuruluşlarına, akademisyenlere, eğitimcilere ve öğretmenlere mühim görevler düşmektedir. Eğitimde hak ettiğimiz civarlara ulaşabilmemiz amacıyla hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız.